Türkiye’de Gençlerin Siyasete Katılımı

Sorunlar ve Çözüm Önerileri

Çok yakın zamanda Bandırma’da sayın CHP Parti meclis üyesi Mehmet Tüm ile Araştırmacı /Yazar M.Behiç İstanbulluoğlu nun katılımlarıyla hazırlanan paneli dinledim. Panel Gençlik ve Siyaset üzerine kuruluydu.

Son Milletvekili seçimlerinde Genç (hanım) aday adayının yanında durmuş ve onunla tanıtım için beş ay gibi bir süre çıktığımız yolculuklarda panele konu olan söyleşileri yapmış biriyim.

Gençlerin siyasete katılımı, bir ülkenin demokratik gelişiminde kritik bir role sahiptir. Ancak Türkiye’de gençlerin aktif siyaset sahnesine atılması çeşitli engellerle karşılaşmaktadır.

Gençlerin Siyasete Katılımını Zorlaştıran Faktörler

a) Ekonomik Engeller

Türkiye’de gençlerin çoğu, öğrenim masrafları ve iş bulma kaygısı gibi ekonomik sorunlarla mücadele etmektedir. Siyasete girmek, zaman ve mali kaynak gerektiren bir süreçtir. Bu nedenle gençler, maddi olanaksızlıklar nedeniyle siyasetten uzak durmaktadır.

b) Siyasi Parti Yapıları

Türkiye’deki siyasi partiler, genellikle hiyerarşik yapılara sahiptir ve önemli karar alma mekanizmaları yaşlı ve deneyimli siyasetçiler tarafından kontrol edilmektedir. Bu durum, gençlerin liderlik pozisyonlarına gelmesini zorlaştırmaktadır. Gençlerin fikirlerinin dikkate alınmadığı bir ortamda, aktif katılım süreci kesintiye uğramaktadır.

c) Toplumsal Algı

Toplumda, gençlerin deneyimsiz olduğu ve siyaset gibi önemli bir alanda yeterli bilgiye sahip olmadığına dair yaygın bir algı bulunmaktadır. Bu önyargı, gençlerin siyasi arenada ciddiye alınmasını engellemektedir.

d) Hukuki ve Kurumsal Engeller

Seçim kanunları ve siyaset finansmanı ile ilgili yasal düzenlemeler, gençlerin siyasete girmesini zorlaştıran diğer bir faktördür. Örneğin, yüksek adaylık ücretleri ve siyasi kampanya masrafları, gençlerin bağımsız bir şekilde aday olmasının önünü kesmektedir.

 Gençlerin Siyasete Katılımını Teşviki İçin Çözüm Önerileri

a) Ekonomik Destek Mekanizmaları

Devlet ve sivil toplum kuruluşları, gençlerin siyasete girmesini teşvik edecek burs programları ve finansal destek mekanizmaları oluşturabilir. Bu yöntemle, ekonomik engeller önemli ölçüde azaltılabilir.

b) Parti İçi Reformlar

Siyasi partiler, gençlerin liderlik pozisyonlarına gelmesini destekleyen kota sistemleri ve şeffaf karar alma mekanizmaları geliştirebilir. Bu reformlar, gençlerin parti içinde daha etkin bir rol oynamasını sağlayacaktır.

c) Genç Odaklı Siyasi Kampanyalar

Siyaset sahnesinde, gençlere yönelik kampanyaların artması gerekmektedir. Bu kampanyalar, gençlerin önceliklerini ve beklentilerini dikkate alarak daha genç dostu bir siyaset anlayışı oluşturabilir.

d) Medya ve Bilinçlendirme Çalışmaları

Gençlerin siyasetteki önemini vurgulayan medya kampanyaları, toplumsal algıyı olumlu yönde dönüştürebilir. Ayrıca, gençlere yönelik siyasal bilinçlendirme programları, bu kesimin sürece aktif bir şekilde katılımını sağlayabilir.

Diğer Hususlar

a) Eğitim Sistemi ve Siyasi Bilinç Eksikliği

• Siyaset Eğitiminin Eksikliği: Türkiye’deki eğitim sisteminde, siyasal bilinci artıracak dersler veya etkinlikler yetersizdir. Gençler, siyasal haklarını ve sorumluluklarını tam olarak kavrayamadan mezun olmaktadır.
• Eleştirel Düşünce Eksikliği: Eleştirel düşünceyi teşvik eden bir eğitim modelinin eksikliği, gençlerin sorgulayıcı ve yenilikçi bir siyaset anlayışı geliştirmelerini engeller.
• b) Teknoloji ve Dijital Dünya

• Sosyal Medya Aktivizmi: Gençler, siyasi görüşlerini ifade etmek için sosyal medyayı kullanmayı tercih ediyorlar, ancak bu platformların kalıcı bir siyasi katılıma dönüşmesi zorluk taşıyor.
• Dezenformasyon Sorunu: Dijital dünyada yayılan yanlış bilgi, gençlerin doğru siyasi bilgilere ulaşmasını zorlaştırabilir ve ilgisizliğe neden olabilir.
• c) Psikolojik ve Toplumsal Baskılar

• Aile Baskısı ve Geleneksel Değerler: Bazı aileler, gençlerin siyasete ilgi göstermesini riskli veya gereksiz bulabilir. Bu durum, gençlerin cesaretini kırabilir.
• Siyasette Güven Eksikliği: Türkiye’deki genel siyasi iklim, gençler arasında siyasete yönelik bir güvensizlik oluşturabilir. Yolsuzluk, nepotizm (kayırmacılık) veya şeffaflık eksikliği gibi sorunlar gençlerin katılımını caydırabilir.
• d) Bölgesel ve Sosyoekonomik Farklılıklar

• Eşitsiz Fırsatlar: Kırsal bölgelerdeki gençlerin siyasete katılımı, kentsel alanlardaki akranlarına kıyasla daha zor olabilir. Eğitim, iş imkânları ve sosyal ağlara erişim farklılıkları bu durumu derinleştirir.
• Kültürel Faktörler: Bazı bölgelerdeki muhafazakâr toplumsal yapılar, gençlerin bağımsız karar almasını zorlaştırabilir.
• e) Kadın Gençlerin Özel Zorlukları

• Cinsiyet Ayrımcılığı: Genç kadınlar, siyasette daha fazla ayrımcılıkla karşı karşıya kalabilir. Hem toplumsal hem de siyasal alandaki ataerkil yapılar, kadınların aktif rol almasını engelleyebilir.
• Rol Modellerin Azlığı: Genç kadınlar için siyaset sahnesinde yeterince güçlü kadın liderin bulunmaması, katılım motivasyonlarını düşürebilir.

Gençlerin siyasete katılımı, sadece demokrasiye olan güveni artırmakla kalmaz, aynı zamanda toplumun geleceği için yenilikçi ve dinamik bir bakış açısı sunar. Türkiye’de gençlerin siyasete girememesi sorununu çözmek için ekonomik, hukuki, sosyal ve siyasi düzeyde kapsamılı reformlara ihtiyaç vardır. Ancak bu çabaların başarıya ulaşması için gençlerin de aktif bir şekilde katılım göstermesi ve kendi geleceklerine sahip çıkması gerekmektedir…